تجزیه و تحلیل فرآیند اولین گام در ایجاد فرآیند جدید یا بهنگامسازی فرآیندهای موجود در سازمان است.این مرحله درک عمومی بهتری در خصوص وضعیت فرآیندهای وضعیت موجود و میزان همسویی آنها با اهداف کسب وکار ارائه میدهد.
این امر معمولاً شامل مطالعه و بررسی محیط کسب و کار و عوامل و فاکتورهای مؤثر در تعامل با محیط مانند کنترل و نظارت، قوانین و مقررات، فشار بازار و رقابتپذیری است. سایر عوامل که میتواند مورد توجه قرار گیرد عواملی ماننداستراتژی، زنجیره تأمین(ورودی و خروجیهای فرآیند)، نیازمندیهای مشتریان، فرهنگ سازمانی، ارزش کسب و کار و اینکه یک فرآیند چگونه میتواند به اهداف کسب و کار دست پیدا کند، را شامل میشود.
اطلاعاتی که از تجزیه و تحلیل فرآیند حاصل میشود میبایستی مورد توافق کلیه اعضاء مؤثر در امور فرآیند باشد.
مستندسازی فرآیند باید دقیقاً وضعیت موجود فرآیند را مدل کند، نه اینکه آرزوهای افراد مبنی بر اینکه فرآیند چگونه میشد بهتر بود، را مدل کند.
نتایج این تجزیه و تحلیل، چارچوب و پایههای طراحی فرآیند را ارائه میکنند اهداف عمده تجزیه و تحلیل فرآیندها را میتوان به شرح زیر بیان نمود .
تجزیه و تحلیل فرآیند منجر به تهیه مدارک و اطلاعات مورد نیاز سازمان، برای انجام ارزیابیهای هوشمند از فعالیتهای کسب و کار سازمان میشود•به محض اینکه یک کسب و کار درگیر تغییرات در امور قوانین نظارتی و کنترلی، شرایط اقتصادی، استراتژیهای بازار، فناوریهای پیشرفته و تغییرات رهبری سازمان خود میشود، فرآیندهای سازمان میتوانند دچار تغییر و یا انحراف شده و قادر به پاسخگویی به نیازمندیهای سازمان نباشند
تجزیه و تحلیل فرآیندها یک درک و شناخت و روشی برای اندازهگیری کارایی و اثربخشی فرآیندهای سازمان ایجاد میکند
اثربخشی یک فرآیند میزان دستیابی فرآیند به اهداف و یا نیازمندیهای تعریف شده است،به عبارت دیگر فرآیندی اثربخش است که نیازمندیهای مشتریان سازمان را تأمین کند و موجبات تحقق اهداف کسب و کار را فراهم سازد
اندازهگیری اثربخشی و کارایی فرآیند، میزان منابع مورد استفاده برای عملکرد فرآیند را معین میکند.این عمل میزان هزینههای فرآیند، کند بودن، اتلافهای صورت گرفته در فرآیند و هرگونه کمبود و نقصان در فرآیند را معین و مشخص کرده و یک ابزار اندازهگیری عملکرد فرآیند فراهم میسازد.
تجزیه و تحلیل این واحدهای اندازهگیری سبب مشخص شدن و رونمائی حقایق جالبی در خصوص چگونگی کارکرد فرآیندها و جریان فرآیند در سازمان میگردد